Urtica dioica L.
Wieloletnia roślina zielna o wysokości od 30 do 120 cm, bardzo powszechna w różnych krajobrazach, zwłaszcza w jeżynach, poboczach dróg, polanach leśnych i brzegach rzek w całej Europie.
Część używana
Wykorzystuje się zarówno liść, jak i korzeń pokrzywy. W niektórych przypadkach również używa się owoców.
Składniki aktywne
Liść zawiera:
- chlorofil a i b,
- karotenoidy: beta-karoten,
- flawonoidy pochodzące z kwercetolu, kempferolu i ramnetolu,
- sole mineralne: żelazo, wapń, krzemionka, siarka, potas, mangan,
- kwasy organiczne: kawowy, chlorogenowy, galusowy, mrówkowy, octowy,
- prowitamina a,
- śluzy,
- skopoletozyd,
- sitosterol,
- w piekących włosach: acetylocholina, histamina, serotonina.
Korzeń:
- aglutynina,
- mieszany polisacharyd,
- skopoletyna,
- lignany,
- ceramidy,
- kwasy tłuszczowe,
- monoterpendiole.
Owoc:
- śluz,
- białka,
- stały olej: wysoka zawartość kwasu linolowego,
- tokoferole.
Działanie
Tradycyjnie liść i część nadziemna były używane ze względu na działanie moczopędne, oczyszczające i lekko hipoglikemizujące. W przypadku miejscowego stosowania liścia ma działanie przeciwzmarszczkowe.
Istnieją badania naukowe wykazujące działanie przeciwzapalne, moczopędne, hipoglikemiczne, przeciwbólowe, miejscowo znieczulające, przeciwbakteryjne, obniżające nadciśnienie i przeciwnowotworowe.
W przypadku korzenia jego tradycyjne zastosowanie wynika z działania moczopędnego, przeciwzapalnego ze specyficznym działaniem na tkankę prostaty.
Wskazania
Europejskie Naukowe Stowarzyszenie Fitoterapii (ESCOP) zatwierdza stosowanie liścia i części nadziemnych jako środka wspomagającego w leczeniu objawowym zapaleniu stawów, choroby zwyrodnieniowej stawów i/lub chorób reumatycznych. Również jako środek moczopędny lub w celu zwiększenia wydalania płynu nerkowego w stanach zapalnych dolnych dróg moczowych.
W przypadku korzenia zarówno ESCOP, jak i Europejska Agencja Leków (EMA) zatwierdzają jego objawowe stosowanie w stanach układu moczowego związanych z łagodnym lub umiarkowanym rozrostem gruczołu krokowego.
EMA zatwierdza tradycyjne stosowanie liścia i korzenia u osób powyżej 12 roku życia w celu zwiększenia przepływu moczu, złagodzenia zaburzeń układu moczowego oraz objawowego leczenia łagodnego bólu stawów. Akceptuje również stosowanie części nadziemnej w stanach łojotokowych skóry.
